– nos.nl – Bauke Haanstra, 17 oktober 2023

Terwijl partijen in de Tweede Kamer zich zorgen maken over het grote woningtekort, zijn alle ogen deze week gericht op minister Hugo de Jonge. Vandaag en donderdag debatteert de Tweede Kamer namelijk over een belangrijk dossier: de begroting van Volkshuisvesting voor volgend jaar. De opdracht voor de minister: heel veel huizen bouwen.

Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) adviseerde vorige week in een rapport om op ‘kleine, groene woonlocaties’ te bouwen. Het idee: met één straat erbij aan de groene randen van steden en dorpen, kunnen alleen in Noord-Holland al 45.000 woningen worden gerealiseerd. Een welkome aanbeveling voor gemeenten met hoge woningnood.

Bijvoorbeeld in Landsmeer, dat de twijfelachtige eer heeft de langste wachtlijst voor sociale huurwoningen in Nederland te hebben, zo’n 22 jaar. Niels Bonenkamp, VVD-wethouder Wonen in Landsmeer, ziet liever gisteren dan morgen de eerste steen worden gelegd.

Maar veel mogelijkheden om bij te bouwen zijn er niet in Landsmeer. Het dorp boven Amsterdam is namelijk ingeklemd door natuurgebieden en het zogenoemde ‘Bijzonder Provinciaal Landschap’, waar niet in gebouwd mag worden. Bovendien ligt de ingang van het dorp aan de snelweg A10. Ook aan die kant kan dus niet worden gebouwd.

‘Logische plek’

De regels voor natuurbescherming aan de dorpsrand zitten wethouder Bonenkamp in de weg. Hij zou graag willen bouwen op een blok weilanden aan het begin van het dorp bij de afrit van de A10. Het probleem: ook deze weilanden zijn Bijzonder Provinciaal Landschap. Bonenkamp: “Hier mocht de laatste jaren niks van de provincie, maar we hebben de ruimte nodig en dan vind ik dit een logische plek.”

Net als wethouder Bonenkamp ziet de provincie Noord-Holland kansen voor bouwen in het groen. Onder leiding van de BBB, de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen, is in het provinciaal coalitieakkoord vastgelegd dat er ruimte moet komen voor het bouwen aan de grens van dorpen en kernen. Wethouder Bonenkamp zegt daarover: “De provincie deed de afgelopen jaren moeilijk, maar nu heb ik goede hoop.”

Noord-Holland staat niet alleen in deze ambitie. Uit een rondgang van Nieuwsuur blijkt dat veel provincies openstaan voor een extra straatje aan de rand van dorpen en steden. Zo zegt de provincie Flevoland dat het goed past bij de provincie en ook Zuid-Holland zegt het plan voor ‘een straatje erbij’ te “omarmen”.

‘Prachtig open landschap’

Woningtekort of niet, volgens Sijas Akkerman van de Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland is de natuur rondom Landsmeer te belangrijk om op te bouwen. “We hebben hier een prachtig open landschap. Dat moeten we beschermen, juist aan de randen van dorpen en steden. Het is heel onverstandig om daar woningen te bouwen.” Dat het slechts om enkele straten gaat, doet er volgens Akkerman niet toe: “Het EIB noemt dit kruimeltjes, maar volgens mij gaat het om een puist.”

Minister de Jonge ziet dit anders: “Ik denk dat we niet ieder stukje gras aan de rand van het dorp als te beschermen natuur moeten zien, dat is het namelijk niet. We moeten onze natuur zeker beschermen, maar dat wil niet zeggen dat er niet gebouwd kan worden. Er zijn zoveel plekken waar de rand op dit moment wat rafelig is. Daar heb je wel degelijk de mogelijkheid voor een straatje erbij.”

In Landsmeer is de wethouder optimistisch: “Als we hier binnen een jaar of vier iets zouden kunnen realiseren, zou ik heel blij zijn.”