AMSTERDAM – Fijn, zo’n appeltje voor de dorst op je spaarrekening. Maar de inflatie en fiscus knabbelen er voortdurend aan. Van €100.000 spaargeld verdampt in vijf jaar €8200, als je uitgaat van het officiële inflatiecijfer. De werkelijke inflatie ligt waarschijnlijk fors hoger. En dan moet je nog hopen dat Zuid-Europa standhoudt onder de nieuwe corona-schuldenberg.

„Spaarders zijn defensief ingesteld, ze willen geen risico nemen, terwijl zij juist in het meest risicovolle product zitten”, zegt econoom Han Dieperink van vermogensbeheerder Auréus. „De garantie is dat je koopkracht in tien jaar halveert. En je loopt het risico dat de eurozone uit elkaar knalt. De euro is een relatief jonge munt. Er zitten een aantal foutjes in die opgelost moeten worden. Als dat niet gebeurt, is het einde oefening”, aldus de voormalige directeur investeringen van Rabobank.

„Mensen beseffen te weinig dat sparen ook een belegging is, namelijk in euro’s”, zegt financieel planner Wouter den Dulk van Den Dulk & Partners. „Een Amerikaan zou niet graag zijn dollars in euro’s omzetten.”
“Sparen vind ik heel goed, zeg tot iets van €15.000, om een buffer te hebben. Maar voor rendement op lange termijn zul je naar andere dingen moeten kijken”
Spaargeld verdampt vooral door inflatie. „Vroeger kreeg je een rente die hoger was dan de inflatie, dat is het traditionele sparen. Maar nu is de spaarrente dus veelal nul. Door de vermogensrendementsheffing – ook wel spaartaks – gaat sparen dan zelfs geld kosten, ” constateert valuta-expert en DFT-columnist Joost Derks van iBanFirst. Toch hebben Nederlanders vorig jaar €42 miljard meer gespaard, meldde De Nederlandsche Bank vrijdag. In totaal staat nu €487 miljard geparkeerd op een spaarrekening.
Het Centraal Planbureau verwacht dit jaar 1,4% inflatie. Het werkelijke cijfer ligt hoger, zegt Dieperink. „Men zegt: er is weinig inflatie. Maar je kan geen huis meer kopen, je vliegt niet meer met KLM maar met easyJet, je koopt niet meer dezelfde auto als vroeger.”

’Goochelen’

Volgens Dieperink komt het lage officiële inflatiecijfer tot stand door „goochelen” met het mandje waarmee de inflatie wordt berekend. „De boodschappen bij Albert Heijn zitten erin, maar niet aandelen, zorgkosten of huizen, terwijl die juist zo enorm in prijs zijn gestegen.” De overheid heeft volgens hem goede redenen om het officiële inflatiecijfer kunstmatig laag te houden. „Er zijn allerlei uitgaven aan gekoppeld, bijvoorbeeld uitkeringen.”
Bij het officiële inflatiecijfer en het huidige belastingtarief resteert van €100.000 na tien jaar €84.500 aan koopkracht. Dat kan bij de werkelijke inflatie dus nog veel minder zijn. Hoe meer spaargeld, hoe sneller het afkalft. Dieperink: „Als je meer geld hebt, is jouw persoonlijke inflatie meestal hoger. Luxegoederen zijn flink duurder geworden. Je hebt ook een hoger tarief in de vermogensrendementsheffing.” Bij grote spaarbedragen kan je daardoor zelfs op termijn halveren in koopkracht. Van groot belang voor Nederlandse spaarders is dat Zuid-Europa geen betalingsprobleem krijgt door de opgelopen schulden, want dat kan de euro in gevaar brengen. Den Dulk wijst erop dat de gevaren groter zijn geworden doordat de Europese Centrale Bank al €1850 miljard heeft ’bijgedrukt’ om de coronacrisis te bestrijden. „Het is bijna niet te bevatten. Dat zijn schulden die terugbetaald moeten worden. Maar dat is uitzichtloos. Al voor de coronacrisis lukte het landen zoals Italië en Spanje al niet om hun schulden terug te dringen, terwijl de economie goed liep.”

Pijnlijk

De inflatie in Europa wordt hoger, verwacht Den Dulk. „Overheden hebben baat bij inflatie, dan wordt hun schuldenlast lager. Maar het is pijnlijk voor gewone burgers, want alles wordt wel duurder.” Dieperink denkt er ook zo over: „Ik vrees dat de centrale banken er alles aan zullen doen om de inflatie hoog te houden. De rente mag ook niet omhoog, anders zijn de overheidsschulden niet meer betaalbaar.”
Zuid-Europa moet zich de komende jaren dan ook koest houden onder de gigantische schuldenlast, die in Italië is opgelopen tot 155% van het bruto nationaal product (tegen 60% in Nederland). Dieperink: „Dan moet je dus niet in Italië een regering krijgen die uit de euro wil stappen. Je hebt nu het voorbeeld van Groot-Brittannië dat uit de EU is gestapt. Als dat goed gaat, kunnen andere landen het ook willen.”
Mocht het mislopen met de banken, dan staat de Nederlandse overheid garant voor spaargeld tot €100.000. Den Dulk verwacht wel dat die belofte gestand gedaan wordt. „Het probleem is: wat kan je dan nog kopen voor die €100.000. Is dat dan nog maar €50.000?”

Alternatief

Het alternatief voor sparen is goed gespreid beleggen, zegt Den Dulk. „Bijvoorbeeld in schuldenvrije bedrijven of onroerend goed. Als de euro klapt, gaan niet al onze huizen klappen.” Dieperink: „Of je nou spaart of belegt, je moet denken in termen van koopkracht.”
Is sparen dan helemaal nooit verstandig? Den Dulk: „Sparen vind ik heel goed, zeg tot iets van €15.000, om een buffer te hebben. Maar voor rendement op lange termijn zul je naar andere dingen moeten kijken. Zelfs toen de de spaarrente 12% was, had je beter ergens anders in kunnen zitten.”