Hij weet uit eigen ervaring hoe het is om de Randstad te verruilen voor het ‘rustige’ Oosten. Maar de Zwolse wethouder Ed Anker ziet van die rust momenteel weinig terug op de overspannen woningmarkt in zijn stad. ,,Een huis staat hier gemiddeld minder dan twee weken te koop.’’ De Randstad verschuift naar het Oosten, zo valt te lezen in het Woonakkoord Oost-Nederland. Randstedelingen kunnen hier voor eenzelfde bedrag ‘een groter huis met minder buren’ kopen. Tegelijkertijd zijn het vooral jongeren die van hier naar het westen gaan en die laten geen huis achter.
Wethouder Anker weet waar hij over praat: hij verhuisde zelf van Den Haag naar Zwolle (‘en ik hoef echt niet meer terug’). ,,Het is gaaf dat mensen uit het westen hier naartoe willen, maar ook Zwollenaren willen graag een woning. Nu is het moeilijk om ertussen te komen. Als woningzoeker heb je maar een handvol opties en moet je meer dan de vraagprijs bieden. Er zijn echt meer huizen nodig.’’
Dure ingrepen
Zwolle vraagt in eerste instantie geld van het Rijk voor de bouw van ruim 6500 nieuwe woningen in drie gebieden: Spoorzone (4000), Zwartewaterallee (1300) en Oosterenk (1250). Dat is een begin, stelt Anker. ,,We hebben een impuls nodig om hier woningbouw mogelijk te maken. Het treinspoor en de drukke Zwartewaterallee vragen om extra ingrepen in de omgeving. Denk aan een brug of tunnel voor verkeer van en naar de woningen. Hartstikke duur, dus niet te dekken vanuit winsten die je met de woningen maakt.’’
Ouderen hoeven niet meer per se een tuin of een auto, maar willen wel dicht bij voorzieningen wonen
De lucht in
De verwachting is dat Zwolle in de komende jaren groeit van 128.000 naar minimaal 160.000 inwoners. Omdat de gemeente vooral denkt aan inbreiding in plaats van uitbreiding, is meer hoogbouw een logisch gevolg. ,,De vraag naar appartementen in de binnenstad is groot’’, weet Anker. ,,Voor starters, maar vooral voor ouderen. Die hoeven niet meer per se een tuin of een auto, maar willen wel dicht bij voorzieningen wonen.’’
Die voorzieningen zullen volgens hem ook groeien in aantal. ,,Meer horeca, misschien een nieuw poppodium, theater of museum. Daar kun je allemaal over nadenken als het aantal inwoners groeit.’’
Ik zie het niet voor me dat we een wolkenkrabberstad worden
Meer inwoners, meer hoogbouw, meer voorzieningen: blijft Zwolle nog wel Zwolle? ,,Wat mij betreft wel’’, is Anker helder. ,,Ik zie het niet voor me dat we een wolkenkrabberstad worden. Juist de bijzondere mix tussen landschap en stad, met de rivieren om ons heen, is belangrijk. Als we die kwaliteit verspelen, is de aantrekkelijkheid van de stad een stuk minder. We moeten dus niet alleen focussen op aantallen.’’
Deventer als afvanggebied
Ook in een kleinere stad dreigen problemen, weet Deventer wethouder Rob de Geest. Zijn gemeente vraagt geld voor 1300 extra woningen. ,,Naast autonome groei – waarvoor we de komende 10 jaar al 3000 woningen willen bijbouwen – is ook hier sprake van instroom vanuit de Randstad.’’
Deventer verwacht meer en meer in beeld te komen wanneer de ‘buurman’ blijft groeien. ,,Wij zijn het afvanggebied van Zwolle’’, schetst De Geest. ,,Als daar de druk enorm toeneemt, gaan mensen bij ons kijken. Deventer is een fantastische stad en hartstikke bereikbaar. Dat is interessant als woonlocatie.’’